با وجود پیشرفت های بسیار در جامعه کنونی ما، زنان همچنان دستخوش اتفاقاتی قرار می گیرند که شاید توجه بیشتر مسئولان جلوگیري آنها باشد،اما این کوتاهی همچنان زنان و دختران ما را درگیر آسیب های اجتماعی می کند.
-دانشجوی دختری که به‌علت دیر رسیدن، از خوابگاه محل اقامتش جا ماند و بعد هم با مراجعه به چند مهمانپذیر، به‌علت نداشتن شناسنامه و نامه‌ی اداره‌ی اماکن، جواب رد شنید و مجبور شد، شب را در پایانه‌ی اتوبوس‌رانی به صبح برساند،
-زن جواني پس از مشاجره با همسرش به قصد قهر منزل را ترك كرد و بدليل نداشتن اوراق هويتي و پول از پذيرش وي در هتل و مهمانسرا جلوگيري شد و مجبور شد شب را بين كارتن خوابهاي شوش بگذراند.
-مادر و فرزندي كه براي مراجعه به بيمارستان و رسيدن به وقت اول صبح ، بدليل تاخير رسيدن اتوبوس بتهران مجبور شدند شب را در كنار ترمينال بگذرانند
-دختر دانشجويي كه براي ثبت نام دانشگاه بتهران رسيده بود بدليل سرقت وسايل و كيفش تا رسيدن خانواده از شيراز به تهران و پيگيري ها، مجبور شد ساعتها در امامزاده صالح و بي ار تي تهران چرخي كند تا مصون بماند.
ازين دست گزارشات زيادند با پيگيري موضوع برای چندمین‌بار در طول سال‌های گذشته، این پرسش را مطرح ميشود که چرا برخی مراکز اقامتی بعد از گذشت 15 سال از ابطال بخشنامه‌ی اداره‌ی اماکن نیروی انتظامی، همچنان از پذیرش زنان مجرد (تنها و بدون داشتن همراه مرد محرم به اضافه‌ی مدارک مستند که تأییدکننده‌ی این محرمیت باشد) خودداری می‌کنند؟!
نیروی انتظامی و مسوولان اداره‌ی اماکن بارها اعلام کرده‌اند که هیچ ممنوعیتی برای پذیرش زنان مجرد در مراکز اقامتی وجود ندارد، چون نیروی انتظامی به‌طور نامحسوس با سیستم ثبت مسافر در مراکز اقامتی در ارتباط است.
سیستم ثبت در مراکز اقامتی به این شکل است که مشخصات مسافر، زن یا مرد (در هر رده‌ی سنی) بعد از تکمیل فرم پذیرش، در سامانه‌ای ثبت میشود که نهادهای زیادی به اطلاعات آن دسترسی دارند، از جمله اداره‌ی اماکن نیروی انتظامی. بنابراین و البته طبق بخشنامه‌ی اداره‌ی اماکن، دیگر لزومی ندارد مسافر به این اداره، مراجعه کند و معرفی‌نامه‌ی آن اداره را به‌شکل دستی به مراکز اقامتی تحویل دهد.
با این وجود، ظاهرا بخشنامه‌ی جدید اداره‌ی اماکن با موضوع «حذف ممنوعیت پذیرش زنان مجرد در مراکز اقامتی بدون تأیید این اداره» بعد از این همه سال، هنوز به‌دست برخی مراکز اقامتی نرسیده یا توجیه از سوی اداره‌ی اماکن پس از ابلاغ بخشنامه‌ی جدید، آن‌قدر قوی و مناسب نبوده که مراکز اقامتی، بدون داشتن واهمه از بار مسوولیت و تخلفی که متوجه‌شان خواهد شد، زنان را پذیرش کنند.
فراتر از مساله مراكز اقامتي، سرويس مداخله در بحران بهزيستي با وجود داشتن مراكز امن بهزيستي هيچگونه اطلاع رساني جهت اقامت در راه ماندگان زن نداشته است.
مراكز خصوصي اقامتي كه اغلب براي پذيرش زنان معتاد يا بهبود يافته( مراكز شلتر و خانه هاي ميان راهي ) در تهران بسيار محدود وبجز چند مورد انگشت شمار ( مثل مركز چيتگر در غرب تهران توسط شهرداري ) توسط بخش خصوصي و صرفا با نيت ارائه خدمات به زنان بهبود يافته اختصاص دارد.
باوجود داشتن مراكز اقامتي و سكونتي موقت در صورت مواجه با موارد فوق بنظر ميرسد سيستم اطلاع رساني در بهزيستي براي ارايه خدمات به مردم ضعيف عمل كرده و خيلي از عوام از خدماتي كه ميتوانند دريافت كنندبي اطلاعند واين بنظر بي اطلاعي صريح دراستفاده از امكانات شهروندي است.
هرچند بديهي است كه این نوع اطلاع رسانی ، طبعات مثبت و منفی دارد، ولی اطلاع رسانی میتواند به مراکزی که مطمئنا این نوع افراد به ان مراکز جهت گذراندن دوره ی بحرانی بوجود امده مراجعه مینمایند مانند کلانتری ها و کیوسکهای سیار نیروی انتظامی در شهر ، مساجد ، هتلها ، مسافرخانه ها و … مددکاران اجتماعی مراکز مداخله در بحران ( اورژانس اجتماعی ) با توزیع بروشورهایی که نوع خدمات ومراکز پذیرش اسکان موقت در ان ذکر شده با توجیه نوع خدمات به متصدیان ان مراکز این خدمات را میشود جهت استفاده تبلیغ بيشتري كرد.
بهرحال معضل و مشكل زماني رخ ميدهد كه گرگها در كمين اين زنان در راه مانده اند با كوچكترين حمايتي ميتوان از معضلات بعدي جلوگيري كرد درواقع بنوعي پيشگيري از اسيب هاي بعدي اجتماعي.
شايد زمان آن رسيده تا با اطلاع رساني درست سيستم اورژانس اجتماعي و حمايتهايي از مداخله در آسيب و بحران ، شهروندان از وظايف و شرح خدمات اين عزيزان مطلع شوند و مهمترين موضوع مراكز حمايتي بيشتر در استفاده و معرفي مددكاران براي ارجاع زنان در راه مانده به محل هاي امن مي باشد.
يكي از اين راهكارها سيستم همكاري هتلها و مهمانسراها و مسافرخانه هاي امن براي پذيرش پس از ارجاع از سوي ١٢٣ باشد.
قطعا هم انديشي و همفكري صاحبنظران و مسولين در ارائه راهكارهاي موثرتر و اصولي تر راهگشاي مرتفع شدن اين مشكل خواهد بود.
سمیرا مهدوی | فعال اجتماعی در آسیبهای زنان و کودکان کار
