روانپزشکان معتقدند سبک زندگی غالب سال‌های اخیر در جامعه ما، می‌تواند یکی از علل بروز بیماری‌های روانی باشد.آنها می گوینددردهکده جهانی استفاده از تکنولوژی روزباعث نابسامانی های اجتماعی وروانی شده است. یکی از تعاریف سبک زندگی، “مجموعه رفتاری در حوزه مصرف فرهنگی و مادی زندگی اجتماعی است که در عرصه عمل محقق شده و قابل مشاهده است.مفهوم «سبک زندگی» از جمله مفاهیم علوم اجتماعی،جامعه شناسی و مردم شناسی است که در دهه اخیر بسیار مورد توجه کارشناسان این حوزه قرار گرفته است . به گزارش خبرنگاراجتماعی خبرگزاری تسنیم ،نکته قابل تأمل در این زمینه، ورود سبک زندگی غربی به کشور است که با فرهنگ بومی و ویژگی‌های شخصیتی مردم ما سازگاری نداشته و متاسفانه علاوه بر ایجاد مشکلاتی در روش زندگی تا حد قابل توجهی در بروز بیماری‌های روانی نیز تأثیر گذاشته است ،چرا که در این شیوه زندگی، فردگرایی و توجه به خود، جای جمع‌گرایی و ارتباطات میان‌فردی و اجتماعی را گرفته و همین مسئله عاملی در ایجاد مشکلات روانی در میان افراد جامعه شده است.از سوی دیگر زندگی ماشینی و پرمشغله امروزی فرصت توجه افراد به روح و جسم خود را از آنها گرفته و باعث می‌شود بسیاری از بیماری‌های روحی و جسمی در مراحل اولیه پیگیری نشده و مشکلات بیشتری را به وجود آورد.
بیماری‌های روانی ترکیبی از عوامل زمینه ساز به علاوه عوامل استرس زاست
رئیس انجمن بازتوانی روانی بهروان، در این خصوص به خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، می‌گوید: سبک زندگی به موازات مشکلات اجتماعی در حوزه ابتلاء به بیماری‌های روانی نقش بازی میکند، به طور مثال در سبک زندگی قدیمی، زمانی که یک فرد استعداد افسردگی یا اضطراب داشت در یک محیط حمایت‌گر جذب شده و تبعات اجتماعی و اقتصادی کمتری را متحمل می‌شد، اما در دنیای امروز که براساس تک فرزندی و فردگرایی شکل می گیرد، این حمایت ها به حداقل رسیده و انسان‌ها خودشان باید به تنهایی تمام مشکلات را حل کنند.
وی ادامه می‌دهد: روش‌های زندگی جدید بر اساس دنیای مجازی سایبری شکل گرفته و به این واسطه تغییرات مهمی در سبک زندگی رخ خواهد داد و بیماری‌های روانی شکل و شدت متفاوت‌تری از خود نشان می‌دهد.اکثر بیماری‌های روانی از مدلی تبعیت می‌کنند که ترکیبی از عوامل زمینه ساز به علاوه عوامل استرس زاست؛ در واقع برخی عوامل ژنتیکی، مادرزادی و ساختاری در فرد وجود داشته و در وی استعداد ابتلای به بیماری را ایجاد میکند اما معمولاً با یک عامل استرس زای محیطی خود را نشان می‌دهد.
این روانپزشک همچنین بیان میکند: علل محیطی معمولاً به خودی خود ایجاد کننده بیماری نیستند، اما باعث شدت گرفتن بیماری می‌شوند.زمانی که یک فرد دارای استعداد بیماری است و در معرض عوامل استرس زای شدید نیز قرار می‌گیرد، بیماری، خود را زودتر و شدیدتر نشان می‌دهد، ولی همین فرد اگر در محیط متعادل و آرام قرار گیرد و شرایط زندگی بهتری داشته باشد بیماری خفیف تر خواهد شد.
رئیس انجمن بازتوانی روانی بهروان معتقد است: طبق استاندارد سازمان بهداشت جهانی، سلامت، تنها نداشتن بیماری نیست، بلکه شامل رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی است.در توجه به بیماری‌های روانی اگر سلامت روان مطرح شود تمام انسان ها مورد توجه خواهند بود، اما اگر بیماری روانی را مطرح کنیم ناخودگاه نوعی ترس به جامعه القا می‌شود. از منظری دیگر تمام انسان‌ها نیاز به مشاوره روانی و ارتقای سلامت روان دارند، ولی حدود 20 تا 25 درصد از افرادی که مشکلات بیشتری دارند باید بدانند که با یک مشاوره ساده مشکل حل نشده و این افراد نیاز به درمان جدی‌تر مانند درمان دارویی، روان درمانی و غیره دارند که در غیر این صورت مشکل آنها حادتر خواهد شد.
درصد بالایی از خودکشی‌ها با زمینه روانی اتفاق می‌افتد
حمید یوسفی، روانپزشک، به خبرنگاراجتماعی خبرگزاری تسنیم، می‌گوید: سبک زندگی در برنامه روزانه، گذران اوقات فراغت و حتی چگونگی گذران زمان کار تعریف می‌شود.با توجه به مشکلات اقتصادی، سبک زندگی امروزی افراد را وادار به حضور طولانی مدت در محیط‌های کاری میکند لذا توجه به کیفیت آن محیط و جلوگیری از وارد شدن فشار و استرس زیاد به افراد لازم است چرا که این عوامل در دراز مدت زمینه بروز افسردگی را فراهم کرده و فرسایش شغلی و روانی را به دنبال دارد.
وی ادامه می‌دهد: از سویی دیگر نحوه گذران اوقات فراغت نیز در این زمینه اهمیت دارد چراکه به طور مثال تماشای بیش از حد تلویزیون و برنامه‌های رسانه‌ای، باعث ساکن بودن فرد برای مدت طولانی شده و مانع تخلیه هیجانات می‌شود.
این روانپزشک همچنین در پاسخ به سؤالی در خصوص تأثیر بیماری‌های روانی در وقوع خودکشی، بیان میکند:درصد بالایی از خودکشی‌ها به دلایل روانپزشکی اتفاق می‌افتد که شایع‌ترین آن افسردگی است. زندگی روزمره امروزی به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی از یک سو و ویژگی‌های شخصیتی افراد از سویی دیگر می‌تواند در بروز بیماری روانی موثر باشد چرا که زندگی امروز علی‌رغم تنوع بیشتر ارتباطات میان افراد را محدود کرده و آنها را از هم غافل کرده است.
یوسفی معتقد است: یکی از مسائلی که می‌تواند از بروز بیماری‌ها جلوگیری کند آگاهی دادن به افراد در مورد عواملی است که باعث بروز اختلالات روانی می‌شود تا به موقع به آنها پرداخته و مانع بروز آسیب های بیشتر شد، از سویی دیگر باید مسئولان نیز توجه به بهداشت روانی مردم را در دستور کار خود قرار دهند.
روان‌انسان‌ها توان پیچیدگی‌های بیش از حد زندگی را ندارد
مریم پرمحمدآذر، رئیس کلینیک مددکاری طلوع سبز، در این خصوص به خبرنگارخبرگزاری تسنیم، می‌گوید: در مباحث جامعه‌شناسی باید به فرهنگ و خرده فرهنگ‌ها توجه کرد چراکه بسیاری از هنجارها طی انتقال فرهنگی به جامعه وارد می‌شوند.زمانی که انتقال فرهنگی به درستی صورت نگیرد مشکلاتی را به وجود آورده و تغییراتی را به صورت ناقص در سبک زندگی ایجاد می کند.
وی با اشاره به ورود تکنولوژی‌ها و عدم تطابق آن با فرهنگ بومی، تلفن همراه را مثال می‌زند و معتقد است : ما در دهکده جهانی به سر می‌بریم و همگی از طریق وسائل ارتباط جمعی با هم در ارتباطیم اما استفاده از تکنولوژی‌ها در کشور ما استاندارد نیست و از جمله تلفن همراه که مختص فرستادن پیامک شده جایگزین ارتباطات رو در رو شده و همین مسئله به تدریج به دلیل ناهمخوانی با فرهنگ زمینه دوری از جمع، افسردگی و در نهایت بیماری روانی را فراهم می کند.
این مددکار اجتماعی بیان می کند: پیچیده شدن زندگی همچنان ادامه دارد و انسان وادار به پذیرش آن است اما افراد تا یک مقطع تحمل این پیچیدگی را دارند و از آن زمان به بعد شرایط محیطی بر آنها غالب شده و توان روحی‌شان را کم میکند. از سویی دیگر وقتی تمرکز افراد بر تامین نیازهای اولیه باشد به تبع از بهداشت روانی خود فاصله گرفته و نسبت به آن بی توجه می‌شود.
عضو هیئت مدیره کانون کلینیک‌های مددکاری تهران همچنین می‌گوید: در زندگی امروزی پدر و مادر به دلیل مشغله زیاد فرصت رسیدگی به فرزندان خود را ندارند و خانواده که تبدیل به خانواده هسته‌ای شده کمترین کارکردهای خود را نیز ندارد. این روند در طولانی مدت عزلت، تنهایی و زمینه افسردگی را فراهم میکند.
گزارش از :زهره رمزی ،بخش اجتماعی خبرگزاری تسنیم
