سایت همسان‌گزینی دختران و پسران به آدرس Hamsan.tebyan.net صبح دوشنبه با حضور گلزاری معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان و اللهیاری رییس سازمان نظام روانشناسی رونمایی شد. سایتی که به گفته مسئولین قرار است واسطه‌های ازدواج در آن شروع به فعالیت کنند، تا سالانه ۱۰۰ هزار ازدواج را به تعداد ازدواج‌های کشور بیفزایند.
پیش از اینکه وزارت ورزش و جوانان تصمیم به راه‌اندازی چنین سایتی بگیرد، سایت‌های همسریابی با تعداد زیادی کاربر فعالیتی پر رنگ داشته‌اند. گفته می‌شود که چیزی حدود ۳۵۰ سایت همسریابی در حال حاضر در فضای مجازی حضور دارند. به اعتقاد کارشناسان وجود این تعداد سایت همسریابی، نشان‌دهنده خلائی است که در امر ازدواج در جامعه وجود دارد و افراد نیاز دارند تا در فضایی با جنس مخالف آشنا شوند.
سایت‌های همسریابی غیررسمی، سایت‌های بدون مجوز و آسیب‌زا بوده‌اند. ویژگی‌ای که قرار است در سایت رسمی همسریابی دولت نباشد. “همسان‌گزینی” بنابر گفته مسئولین آن قرار است با جزئیات بیشتر و بهتر، از راه قانونی و با امکان‌های بیشتر به کمک ازدواج افراد بیاید.
اقدام دولت برای راه‌اندازی سایت همسریابی و ابعاد مختلف این شکل از ازدواج میان کارشناسان نیز موافقان و مخالفانی دارد مصطفی اقلیما رئیس انجمن علمی مددکاری اجتماعی ایران در گفت و گو با الف با انتقاد از پیشنهاد دهندگان تاسیس این نوع از سایت ها در وزارت ورزش و جوانان عوامل این طرح در وزارت خانه مزبور را فاقد شناخت کافی از فرهنگ ایرانی و روانشناسی اجتماعی معرفی و تصریح کرد: سایت های همسر یابی نه تنها در ایران که در کشورهای دیگری مثل فرانسه هم جوابگوی نیازِ ازدواج به مفهومی که طراحان آن مدعی هستند نبوده و نیستند.
وی افزود: با توجه به زیر ساخت های فرهنگی در ایران اگر شخصی قصد ازدواج به صورت واقعی را داشته باشد، مشکلی برای پیدا کردن زوج خود به مفهومی که طراحان سایت در وزارت مدعی هستند ندارد و مجاری انتخاب همسر برای فرد فراوان است به صورتی که فرد می تواند به راحتی با درخواست از خانواده و یا گروه دوستان و آشنایان یک فرد را برای ازدواج انتخاب و با توجه به: آداب، رسوم و فرهنگ ایرانی اقدام به ازدواج کند فلذا تاسیس سایت همسر گزینی کار عبث و بیهوده ای به نظر می رسد. چرا که مشکل ازدواج در کشور ما پیدا کردن همسر نیست، مشکل عدم امکان ازدواج کردن است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه پسران قبل از ازدواج معمولا روابطی را با غیر هم جنس خود تحت عناوین مختلف تجربه می کنند از ازدواج ۸۰ درصدی پسران به واسطه خانواده خبر داد و خاطر نشان کرد: این آمار نشان می دهد که پسران معمولا با کسانی که رابطه داشته اند ازدواج نخواهند کرد و این ناشی از بی اعتمادی فرد به کسی است که با وی ارتباط داشته و نشان می دهد که صورت بندی هر نوع رابطه ای در سایت های همسر گزینی از گزند این بی اعتمادی در امان نیست و به هیچ وجه شبهه پسران را در مورد احتمال رابطه در این غالب (سایت همسر گزینی) با دیگر افراد، را از بین نخواهد برد.
وی با اشاره به اجتناب ناپذیر بودن رابطه دختران و پسران در جامعه حال حاضر ایران بدون تایید این نوع از روابط، تصریح کرد: هرچند پسران با عدم ازدواج با کسی که تحت هر عنوان با وی رابطه داشته اند (دوست دختر، هم کلاس، دوست اجتماعی..) مجبور خواهند بود با کسی که به هر صورت رابطه داشته است ازدواج کنند اما به دلیل اینکه مجاری آشنایی با همسر آینده شان (خانواده) متفاوت از مجاری قبلی است بیشتر از این نوع مجاری استقبال می کنند و مطمئنا سراغ روابطی که در فضای مجازی ایجاد خواهد شد نخواهند رفت.
این استاد دانشگاه با طرح این پرسش که آیا کسانی که پیشنهاد ایجاد سایت های همسر گزینی را می دهند راضی به ازدواج دخترانشان از این مجاری هستند ادامه داد: مطمئنا خود طراحان این سایت ها نیز با توجه به آسیب هایی که از این روابط ممکن است متوجه اعضاء باشد راضی به عضویت بستگان خود در این سایت ها نیستند و هیچ مردی راضی نخواهد شد که در شرایط معمولی برای ازدواج از طریق سایت اقدام کند.
رئیس انجمن علمی مددکاری ایران سایت‌های همسریابی را دلیلی بر افزایش روابط “فرا زناشویی” ارزیابی و افزود: مردان ایرانی زنان ثبت نام شده در این سایتها را برای ازدواج دائم مناسب نمی‌دانند و اغلب مراجعه‌کنندگان به این سایتها مردان متاهلی هستند که دنبال روابط “فرا زناشویی‌اند”. چرا که از این طریق به راحتی می‌توانند برای خود همسر موقت پیدا کنند.
اقلیما خاطر نشان کرد: یش از ۸۰ درصد اطلاعاتی که در این سایتها وارد می‌شود، دروغ است. اعضا به ویژه مردان به پرسش‌هایی از قبیل رنگ چشم، رنگ مو، رنگ پوست، توقعات جنسی از طرفین، تعداد فرزندان درخواستی، تناسب اندام، میزان حساب‌های بانكی، نوع خودرو و…، چنان پاسخ می‌دهند که اگر تمام این اطلاعات وارده صحت داشت، آنها قادر بودند به راحتی در جامعه امروز ازدواج کنند و دیگر نیازی به دستاویز قرار دادن چنین پایگاه‌هایی وجود نداشت.
این مدد کار اجتماعی سایت های همسر گزینی را پایگاه هایی برای افراد سودجو با اهداف معین مالی معرفی و تصریح کرد:هریک از گردانندگان سایت های همسریابی، برای گسترش دامنه جذب کاربر، ده ها سایت را به طور همزمان راه اندازی و مدیریت می کنند. البته نکته جالب توجه اینکه هدف اغلب گردانندگان سایت های همسریابی در جامعه ایرانی صرفا پوششی برای دوست یابی و حتی روابط نامشروع در فضای مجازی است. چنانکه براساس آمارها، فقط دو درصد ازدواج ها اینترنتی هستند. اساس هدف تشکیل سایت های همسریابی، ازدواج و همسریابی نیست و در حقیقت دوست یابی به معنای عام آن مورد نظر این سایت ها قرار دارد و تاسیس این گونه از سایت ها نه تنها مشکلی را حل نمی کند بلکه می تواند به یک معضل فراگیر در جامعه ایران تبدیل شود زیرا با قانونی شدن این نوع از سایت ها افراد تحتِ عنوان قانون، اقداماتِ ضد اخلاقی خود را پنهان خواهند کرد.
این استاد دانشگاه سایت های همسر گزینی را بستری برای فرار از تعهد اجتماعی و حتی تشویق به ساماندهی روابطی خارج از چارچوب قوانین الزام آور تحت عنوان “ازدواج” ارزیابی و خاطر نشان کرد: بین فرار از ازدواج و انحرافات اخلاقی، رابطه‌ای دوسویه وجود دارد. برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند که روابط آزاد بین دختر و پسر و امکان ارضای جنسی در بیرون از چارچوب خانواده (چه به صورت مشروع و چه نامشروع) ، نیاز به ازدواج را در جوانان، کم‌رنگ کرده است. برخی جوانان برای ارضای غرایز طبیعی خود، به ارتباط آزاد با جنس مخالف، بسنده می‌کنند و چون این گونه روابط، مسئولیت چندانی بر عهده فرد نمی‌گذارد، خود زمینه‌ساز فرار دختران و پسران از ازدواج می‌شود.
وی افزود: در آشنایی‌های اینترنتی بعید است افراد بتوانند به شناخت درستی از یکدیگر برسند و معمولا آنها در ابتدا با یکدیگر آشنا می‌شوند و قول و قرارهای اولیه گذاشته می‌شود و با فرض حس نیت طرفین، روابط با الگویی نامناسب همراه با پنهانگاری از خانواده ادامه پیدا می کند و در ادامه نیز با افزایش مراودات این روابط به صورت گریز ناپذیری به مسائل جنسی تسری پیدا می کند که با در نظر گرفتن حسن نیت اولیه در این ارتباط، با گذر از مرحله آشنایی های اولیه و تسری به موضوعات جنسی (اگر دیگر معضلات اجتماعی ناشی از یک رابطه جنسی غیر مشروع را نادیده بگیریم) به طور قطع اعتماد بین طرفین از بین خواهد رفت و عملا ازدواجی صورت نخواهد پذیرفت.
رئیس انجمن علمی مددکاری دلیل کاهش آمار ازدواج در ایران را بی کاری و فقر ناشی از آن دانست و خاطر نشان کرد: اگر ازدواج صورت نمی گیرد دلیل بر این نیست که ما همسر پیدا نکرده ایم بلکه مشکل جای دیگری است و مشکل نبود شغل مناسب برای جوانان است و ارتباطی به پیدا نکردن همسر مناسب ندارد.
اقلیما با انتقاد از آمارهای وزارت ورزش و جوانان مبنی بر نرخ ۴۰ در صدی موانع معیشتی در ازدواج این رقم را غیر واقعی خواند و تصریح کرد: موانع معیشتی در ازدواج بیش از ۹۰ درصد است و جوانان به دلیل نبود شغل و در آمد مناسب اقدام به ازدواج نمی کنند. زیرا از آینده زندگی خود و همسرشان مطمئن نیستند وحق هم دارند زیرا با حقوق زیر یک ملیون تومان به هیج وجه نمی توانند حتی یک خانه در شهرشان کرایه کنند پس در صورت وجود شغل و در آمد مکفی اکثر جوانان ما مشکلی با ازدواج و پیدا کردن همسر مناسب ندارند و این نشان می دهد مشکل اصلی ملزومات ازدواج است نه پیدا کردن فرد مناسب برای ازدواج.
به گزارش الف این استاد دانشگاه با بیان اینکه دولتها موظف به پیدا کردن شوهر و همسر برای شهروندان نیستند، تصریح کرد: دولت ها می بایست بستر مناسب برای ازدواج جوانان را مهیا کنند و اگر این بستر مناسب که مهمترین آن آیجاد شغل است فراهم شود خود به خود مشکل آمار ازدوج در کشور حل خواهد شد.
وی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری در لزوم شایسته سالاری و پاسخگویی، فرافکنی مسئولین در امر ازدواج را دلیل راه اندازی این قبیل سایتها ارزیابی و خاطر نشان کرد: مشکل ازدواج در کشور ما زیر ساختی است و ارتباطی با مواردی که از سوی مسئولین عنوان می شود ندارد و اگر مسئولین موشکافانه تر به امر ازدواج اهتمام کنند و واقعیت های جامعه ایران را دریابند خواهد دید مشکل ازدواج جای دیگری است.
اقلیما فراهم آوردن حداقل استاندارد زندگی برای ازدواج جوانان را حیاتی دانست و افزود: حداقل استاندارد زندگی در کشورها جهان درآمدی را شامل می شود که فرد با ۲۵ درصد آن هزینه مسکن ،۲۵ درصد آن هزینه خوراک و پوشاک و با ۲۵ درصد دیگر آن هزینه های تفریح و سلامت خود را پرداخت نماید و بتواند ۲۵ درصد باقی مانده را نیز پس انداز کند تا بتواند به آینده خود نیز امیدوار باشد اما متاسفانه هزینه مسکن در ایران بیش از ۷۰ درصداز در آمدهای زیر یک ملیون تومان را شامل می شود که به هیچ وجه فرد را برای قرار گرفتن در شرایط ازدواج قانع نخواهد کرد و تا زمانی که بین حد اقل در آمد مردم با حد اقل مخارج زندگی توازن ایجا نشود ازدواجی صورت نخواهد پذیرفت.
