مددکاری اجتماعی رشته ای بسیار وسیع و گسترده می باشد، که با طیف وسیعی از مسایل گوناگون بشری در ارتباط می باشد، مسایلی همچون ارتقای کیفیت زندگی انسانها، آموزش و توانمندی سازی افراد و…، به طور کلی یکی از اهداف مددکاری اجتماعی دستیابی افراد جامعه به سطح مطلوبی از توسعه انسانی میباشد.
مشخصه های بنیادین توسعه انسانی شامل: هدایت جامعه به سوی بهره مند شدن افراد از زندگی، با امید زندگی طولانی تر و سلامتی بیشتر، برخوردارای آحاد جامعه از دانش و آگاهی بیشتر ( به عنوان مثال دستیابی به سطوح بالاتری از تحصیلات) ، دستیابی بهینه افراد جامعه به خدمات اجتماعی مورد نیاز برای نائل شدن به سطحی استاندارد از کیفیت زندگی میباشد. هنگامیکه این شاخص ها به گونه مطلوبی پیگیری می شوند عدالت به معنای واقعی آن در جامعه تأمین میگردد. زیرا از یک طرف زیرساخت های اجتماعی – اقتصادی مناسبی در جامعه برای تمامی افراد ایجاد گشته است که آنان با بهره مندی گسترده و همه جانبه از این زیرساخت ها میتوانند کیفیت زندگی خود را ارتقا بخشند و از طرف دیگر با افزایش دانش و مهارت های خود بی تردید توانمندی هایشان را افزایش میدهند و به آنچه که دانایی نامیده می شود دست پیدا می کنند. دانایی هدفی که در قرن بیست ویکم مسلماً یکی از پایه ای ترین و اساسی ترین اهداف بشری می باشد و جوامع به طور گسترده ای در تلاش برای رسیدن به آن هستند.
عدالت واقعی در این مفاهیم خلاصه میگردد. عدالتی که پیگیری آن شأن و مقام انسانها را گسترش میدهد. عدالت همانا ایجاد این زیرساخت ها به طور گسترده است. تنها در این حالت است که انسان ترقی پیدا میکند. عدالت، دادن فرصت به افراد نیست زیرا ممکن است توانایی های افراد با این فرصت تطبیق نداشته باشد بلکه عدالت ایجاد فرصت گسترش توانمندی ها و مهارت هاست زیرا فردی که توانمند گشته است بی تردید در پی افزایش و ارتقای شأن و مقام خود بر می آید آنگاه است که نه تنها از کوچکترین فرصت ها استفاده میکند بلکه خود فرصت سازی نیز میکند و بدین ترتیب موجبات ایجاد فرصت برای دیگران نیز می گردد.
مفاهیم بیان شده تنها و تنها از طریق به کارگیری یک مهم براورده می گردند و آن هم چیزی نیست جز به کارگیری گسترده طرح ها و پروژه های اجتماع محور، آنچه که مهمترین وظیفه مددکاران و مشاوران اجتماعی در هر جامعه ای می باشد.
مهدی فلاحی
مددکار اجتماعی
