فوریت های اجتماعی در بلایاکارزار رسانه ای مددکاران اجتماعیمددکاری اجتماعی در بحرانمددکاری اجتماعی در بلایایادداشتها و مطالب اختصاصی

فوریت های اجتماعی در بلایا، با تمرکز بر حرفه مددکاری اجتماعی

تغییر زندگی بشر از زیست فردی به جمعی و تشکیل جوامع انسانی نقش غیرقابل انکاری در پیشرفت­های بشر در طول تاریخ داشته است. جوامع انسانی در طول تاریخ بزرگتر و پیچیده ­تر شده ­اند به طوری که اکنون شاهد کلان­شهرهایی وسیع با تعداد افراد میلیونی در نقاط مختلف دنیا هستیم.

فوریت های اجتماعی در بلایا، با تمرکز بر حرفه مددکاری اجتماعی

کلان­شهرهای کنونی در برگیرنده حجم عظیمی از جمعیت، سازه ­ها، وسایل حمل­ و نقل، منابع طبیعی و اقتصادی می­ باشند که در پیچیده ­ترین سیستم ساخته بشر ایجاد شده و با فرآیندی چندگانه از عملیات گوناگون با تأثیرات محلی، ناحیه­ ای، ملی، منطقه ­ای و بین­ المللی به تولید ثروت و قدرت می­ پردازند. مسائل و مشکلات این جوامع با دشواری آن­ها پیچیده­ تر شده ­اند؛ به طوری که سهم مهمی از منابع و درآمدهای عمومی صرف پیشگیری از این مشکلات و کاهش عوارض بروز آن­ها می شود. همچنین افزایش تراکم جمعیت در مناطق شهری و عدم تناسب توزیع آن با امکانات شهری، به آسیب پذیری جامعه در برابر بحران ها دامن زده است.

حرفه مددکاری اجتماعی از دیرباز با مسئله بحران درگیر بوده است و این بحران­ها چه بواسطه جنگ و چه با وقوع بحران­های طبیعی رخ می­داد. در رویکرد حرفه مددکاری اجتماعی، محیط شامل عناصر فیزیکی، زیست­ شناختی، روانشناختی و اجتماعی است که بر رفاه افراد، گروه­ها و مردم به صورت عام تأثیرگذار است. آسیب­­ پذیری نیز در این فضا معنا می­شود که هم افراد هم اجتماعات تحت تأثیر واقع می­ شوند. آسیب­ پذیری در سطح فردی به عناصر ساختاری _ اجتماعی که منجر به مشکلات و رنج­هایی در حوزه­ های سلامت جسمی، روانشناختی، اجتماعی می­شود.

فوریت­های اجتماعی در بلایا با تمرکز بر حرفه مددکاری اجتماعی

در اولین گام، مددکاری اجتماعی باید به شناخت کامل و علمی در حوزه بحران­های آسیب­ زا دست یابد. طبیعی است که نقش مددکاری اجتماعی در زمینه شناخت آثار و نتایج بحران و فجایع برجسته ­تر است، با این وجود بدان محدود نمی­ شود. در گام بعدی، مدیریت اورژانسی در بلایا در مددکاری اجتماعی شامل بسیج سازمان­های ارائه دهنده خدمات است که با تمرکز بر آماده­ سازی در مواجهه با بحران، برنامه­ ریزی برای هماهنگی منابع اجتماعی در طول بحران است. در دیدگاه مددکاری اجتماعی، مهم­ترین هدف برای مدیریت اورژانسی، هماهنگ نمودن نمایندگان سازمانی، رهبران محلی و برنامه­ ریزی فرآیند هدایت بحران است و توجه به کودکان، خانواده­ های تک والدینی، افراد با درآمد پایین و اعضای اقلیت­ ها از اهداف مددکاران اجتماعی متخصص است. با این وجود در صورتی که بخواهیم فوریت­های اجتماعی در بلایا با تمرکز بر حرفه مددکاری اجتماعی را به صورت فهرست­ وار ارائه دهیم به موارد زیر می­توان اشاره نمود:

  • بحران یک فرآیند است. از جایی شروع می­شود، در یک نقطه به اوج می­رسند و در جایی به پایان می­ یابند. شناخت این مراحل هم برای مددکار اجتماعی و هم افراد بحران­ دیده ضروری و با اهمیت است به طوری که بر رابطه حرفه ­ای تأثیری مثبت می­ گذارد.
  • توجه به این نکته که اگر فرد در زندگی گذشته خود تجربه بحرانی داشته باشد، طبیعی است که در بحران اخیر عملکرد بهتری خواهد داشت. بنابراین بکارگیری از ظرفیت­های افراد در بحران می­ تواند فرآیند مداخله و درمان را تسهیل کند.
  • هر اندازه شبکه حمایتی و اجتماعی فرد قوی ­تر، منسجم ­تر و درهم تنیده ­تر باشد فرد بهتر می­تواند با بحران سازگاری یابد. تخصص مددکاری اجتماعی در شناخت چنین شبکه ­های اجتماعی و چگونگی افزایش آن می­باشد.
  • مددکاران اجتماعی در زمان وقوع بحران باید به این نکته توجه نمایند که افراد داغدیده را که نسبت خانوادگی و دوستانه دارند از هم جدا نکنند و اگر خدماتی ارائه می­ شود بهتر است در حضور سایر اعضای بحران دیده باشد. بویژه کودکان در حین مداخله باید در کنار اعضای خانواده خود باشند و اگر این اتفاق صورت نگیرد کودک را با بحران دیگری یعنی دوری از سایر خانواده و عزیزان مواجه کرده ­ایم.
  • تماس و لمس جسمانی با در نظر گرفتن ویژگی­های فرهنگی یکی از اقدامات ضروری و اثرگذار در زمان کاهش اثرات منفی ناشی از بحران­ها می­ باشد؛ بهره­ گیری از این ظرفیت به بهبود شرایط افراد بحران­ دیده کمک شایان توجهی می­ نماید.
  • در دوره درمان، درمانگر نباید مسئله فرد بحران­ زده را کوچک و یا بزرگ ارزیابی کند. چرا که ارزیابی غیرمنطقی و غیردقیق می­تواند به کاهش اعتماد و حتی سلب اعتماد از مراجع منجر شود. از این روی ارزیابی معتدلانه می­تواند به افزایش اعتماد بین فرد و مددکار اجتماعی کمک نماید.
  • استفاده از روش­های گروهی توسط مددکاران اجتماعی حرفه ای به علت سرنوشت مشابه افراد و یکسانی عواطف و احساسات در افراد بحران دیده می تواند بسیار کمک کننده باشد.
  • بهره ­گیری از روش­های اجتماع­ محور، در فرآیند پیش از وقوع بحران و پس از ایجاد بحران بسیار تأثیرگذار است و در صورتی که رویکرد اجتماع­ محور به درستی هدایت شود اعتماد در سطح جامعه محلی می­تواند افزایش چشمگیری داشته باشد.

 

نویسنده: سجّاد مجیدی پرست؛ دانشجوی دکترای مددکاری اجتماعی
انتشاریافته در مجموعه رسانه های مددکاری اجتماعی ایرانیان

رسانه تاب آوری ایران رسانه تاب آوری ایران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا