رئیس سازمان بهزیستی کشور گفت: سلامت اجتماعی و پیشگیری از آسیبهای جامعه نیازمند دولت اجتماعی است و تضعیف سرمایه‌های اجتماعی در جامعه، به بروز و افزایش آسیبهای اجتماعی منجر می‌شود. همایون هاشمی در گفت‌وگو با فارس اظهار داشت: انسجام و یکپارچگی در ارائه خدمات رفاه اجتماعی، پرهیز از تفکر جزیره‌ای و اتخاذ سیاست اجتماعی واحد در حوزه رفاه،سلامت و آسیبهای اجتماعی و ارائه مجموعه خدمات در قالب نظام جامع خدمات رفاه اجتماعی و مبتنی بر بستر فناوری‌های نوین در طی دو سال گذشته در سازمان بهزیستی پیگیری و گام به گام طراحی و پیاده سازی شده و با توجه به گستره موضوع فازهای عملیاتی آن به طور مستمر در حال تکمیل است و فاز بعدی آن در سال جاری رقم خواهد خورد. وی با تأکید بر اینکه برای دستیابی به انسجام و یکپارچه سازی در ارائه خدمات اجتماعی می‌بایستی به مفاهیم مهمی توجه شود، گفت: رفاه اجتماعی- سلامت اجتماعی-آسیبهای اجتماعی-سرمایه اجتماعی و نقش آن در کاهش آسیب های اجتماعی از جمله سر فصل‌های مهم محسوب می‌شوند.
هاشمی در خصوص تعریف رفاه اجتماعی بیان داشت: رفاه اجتماعی تعبیری است معطوف به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که حفظ کرامت انسانی، مسئولیت‌پذیری شهروندان جامعه در قبال یکدیگر و ارتقای توانمندی‌ها از اهداف آن است. رفاه اجتماعی مهمترین و اساسی‌ترین پیش نیاز انجام هر برنامه توسعه در کشور است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور افزود: رفاه اجتماعی یک کالای عمومی است که افراد جامعه خود به طور مستقیم نمی‌توانند تولید کننده آن باشند لذا دولت با مشارکت مردمی، سامان دهنده و شکل دهنده آن است، باید در نظر داشت که توسعه در همه ابعاد اقتصادی اجتماعی و فرهنگی بدون منظور داشتن این کالای عمومی نمی‌تواند معنا و مفهوم واقعی داشته باشد.
وی اضافه کرد: رفاه اجتماعی یک مقوله یکپارچه است و از تلاقی عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به وجود آمده و با مطرح شدن کیفیت سطح زندگی و ارتقای آن در عمل عینیت می‌یابد.
هاشمی در ادامه به موضوع سلامت اجتماعی اشاره کرد و گفت: سلامت اجتماعی را می‌توان به سه حوزه شفاف و قابل مداخله تفکیک کرد که عبارتند از: سلامت اجتماعی به مثابه شرایط اجتماعی سلامت – سلامت اجتماعی به مثابه جامعه سالم-سلامت اجتماعی به مثابه جنبه‌ای از سلامت فرد در کنار سلامت جسمی و روانی.
رئیس سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: سلامت اجتماعی امری متمایز از سلامت جسمی و روانی است. سلامت اجتماعی هم می‌تواند بخشی از ارکان و اجزای سلامت محسوب شود و هم می‌تواند موجد سایر انواع سلامت باشد.
وی ادامه داد: تحقیقات ثابت کرده است که اشخاصی که از سلامت اجتماعی برخوردارند، با موفقیت بیشتری می‌توانند باچالش‌های ناشی از ایفای نقش‌های اصلی اجتماعی کنار بیایند.
وی افزود: برای پیشگیری از آسیبهای اجتماعی نیاز به دولت اجتماعی است، دولت اجتماعی دولتی است که بر مبنای نگاهی عمیق به فرایندهای تحول و تغییر در جامعه، درکی روشن از این تحولات و آسیب‌ها و فرصت‌های برخاسته از آن دارد و می‌کوشد تا با برنامه ریزی هوشمندانه این تحول را تدبیر کند.آسیب‌ها را کنترل و از فرصت‌های آن برای شکوفایی ملی استفاده کند.
هاشمی اظهار داشت: با نگاهی به فهرست آسیبهای اجتماعی احصا شده، اغلب با مصادیقی مانند اعتیاد، طلاق،کودکان کار، زنان خیابانی ،کودکان طلاق ، زنان و کودکان آسیب دیده، فرار از منزل و… روبه رو می‌شویم که به طور خلاصه حاصل از ایجاد تغییرات ناخواسته در سبک زندگی و انحراف اقشار جامعه علی الخصوص جوانان، از مدار، هنجارها، بایدها و نبایدها و قوانین و مقررات اجتماعی است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور افزود: چالش‌های عمده جامعه امروز ایران را می‌توان در دو بخش، حیطه بندی کرد: حیطه نخست مرتبط با مسائل اقتصادی و معیشتی است حیطه دوم (و شاید مهمتر) مرتبط با مسائل اجتماعی و فرهنگی است.
وی ادامه داد: بر همین اساس لازم است تا ارزیابی وضعیت سلامت اجتماعی جامعه و اولویت بندی آنها به عنوان یکی از مهمترین دغدغه‌های سیاستگذاری و برنامه ریزی کارگزاران نظام حائز اهمیت باشد. بدیهی است تنها پس از یک ارزیابی منصفانه و شناخت وضع موجود جامعه از نظر ” آسیب های اجتماعی ” امکان اقدامات ذیل را ارائه می‌کند.
هاشمی گفت: با توجه به نقش و مسئولیت سازمان بهزیستی کشور در پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، در سال‌های اخیر ، موضوع تحلیل و ارزیابی عملکرد نظام سلامت اجتماعی مورد توجه ویژه این سازمان قرار گرفته که مهمترین ماحصل این تلاش‌ها حساس سازی جامعه نسبت به معضل پیچیده آسیبهای اجتماعی و ضرورت و اهمیت مقابله هوشمندانه، همه جانبه و هماهنگ تمام آحاد، علی الخصوص نهادها و سازمان های مرتبط با خدمات اجتماعی، با این چالش بزرگ است.
رئیس سازمان بهزیستی کشور افزود: اگر در بخش پیشگیری از آسیبهای اجتماعی سرمایه گذاری مطلوب تر و بیشتری از سوی دولت، خانواده‌ها و افراد صورت پذیرد، بی شک انحرافات اخلاقی، جرم و جنایت، ناهنجاریهای اجتماعی و…به شکل محسوسی کاهش یافته و هزینه و نیروی انسانی کمتری در جهت درمان و حذف این اختلالات پیشرونده مورد نیاز خواهد بود.
به گفته وی شعار پیشگیری مقدم بر درمان است نه تنها باید سرلوحه فعالیت‌های سازمان بهزیستی بلکه باید به عنوان امری فرهنگی در ارکان فعالیت‌ها و وظایف سایر سازمان‌ها و نهادها، همچون آموزش و پرورش، شهرداری‌ها، دانشگاه‌ها، رسانه‌ها و صدا و سیما و… قرار گرفته و عملکرد هریک از آنها در این خصوص به عنوان مطالبه‌ای عمومی پیگیری شود.
هاشمی در ادامه به مقوله سرمایه اجتماعی و نقش آن در کاهش آسیبهای اجتماعی اشاره کرد و گفت: تضعیف سرمایه اجتماعی در جامعه، به بروز آسیبهای اجتماعی منجر می‌شود، سرمایه اجتماعى اگر چه مفهومى نوین و نوپا در عرصه مطالعات اجتماعى است، اما این مفهوم ریشه در روابط اجتماعى نوع بشر دارد.
وی گفت: امروزه این امر مسلم است که رسیدن به توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و بسترسازی مناسب براى زیست اجتماعى فقط با وجود سرمایه اجتماعى شکل مى‌گیرد. ضمن اینکه اندیشمندان یکی از دلایل عمده فرسایش و تحلیل رفتن سرمایه اجتماعى، را تضعیف و فروپاشی جایگاه خانواده می دانند.
