مُدل‌های حیوانی برای درک جنبه‌های مختلف تاب‌آوری انسان، مانند تغییرات فیزیولوژیکی یا رفتاری، ضروری هستند. همانطور که قبلا ذکر شد، برخی از انسان ها پس از قرار گرفتن در معرض استرس، دچار یک اختلال روانی، مانند افسردگی یا اضطراب می شوند، در حالی که برخی دیگر در برابر چنین اثراتی مقاوم هستند.
فهرست عناوین این مطلب
مطالعات تاب آوری در برابر استرس اجتماعی
الگوهای حیوانی و پارادایم های رفتاری برای مطالعات تاب آوری در برابر استرس اجتماعی
مُدل‌های حیوانی برای درک جنبه‌های مختلف تاب‌آوری انسان، مانند تغییرات فیزیولوژیکی یا رفتاری، ضروری هستند. همانطور که قبلا ذکر شد، برخی از انسان ها پس از قرار گرفتن در معرض استرس، دچار یک اختلال روانی، مانند افسردگی یا اضطراب می شوند، در حالی که برخی دیگر در برابر چنین اثراتی مقاوم هستند.
این اختلالات پیچیده و چند عاملی هستند و بسیاری از جنبه های زندگی انسان را تحت تأثیر قرار می دهند. بنابراین، هیچ مُدل حیوانی نمی تواند پیچیدگی اختلالات انسانی را تقلید کند. با این حال، مُدل های حیوانی برای شبیه سازی برخی از علائم روانپزشکی یا ابعاد رفتاری که مشخصه یک اختلال هستند، مفید هستند.
پس از قرار گرفتن در معرض استرس مزمن، برخی از حیوانات دچار علائم افسردگی و اضطراب و سایر تغییرات رفتاری می شوند (حیوانات حساس یا آسیب پذیر)، در حالی که برخی دیگر حداقل در برابر برخی از پیامدهای ناسازگار استرس (حیوانات انعطاف پذیر) مقاومت آشکاری از خود نشان می دهند.
علاوه بر این، مُدل‌های حیوانی همچنین به درک ما از مکانیسم‌های زیربنایی توسعه تاب‌آوری، مانند اثرات درمانی تلقیح استرس کمک می‌کنند.
در این بخش ابتدا مُدل‌های حیوانی و آزمون‌های رفتاری مورد استفاده برای مطالعه تاب‌آوری در برابر علائم اختلالات مرتبط با استرس، مانند اضطراب، افسردگی، اختلالات شناختی یا اعتیاد به مواد مخدر و سپس مدل‌های مورد استفاده برای القای استرس در حیوانات آزمایشگاهی را شرح می‌دهیم.
این یک بررسی جامع از این مُدل ها نیست، بلکه فقط شرح مختصری از پارادایم های اصلی مورد استفاده در مطالعات پیش بالینی تاب آوری است. ما بر روی مدل استرس SD در جوندگان و الگوهای رفتاری که برای ارزیابی پیامدهای کوتاه‌مدت و بلندمدت آن استفاده شده‌اند، تمرکز می‌کنیم.
پارادایم های رفتاری برای مطالعه اختلالات روانپزشکی مرتبط با استرس
تست های رفتاری علائم شبه اضطراب و افسردگی
تست شنای اجباری (FST) یک تست رفتاری کلاسیک از علائم افسردگی مانند است که در آن حیوانات در یک استوانه پر از آب قرار داده می شوند و در طی یک دوره چند دقیقه ای مجبور به شنا می شوند.
حیوانات در ابتدا سعی می کنند فرار کنند و شنا کنند، اما بعد از آن دست از مبارزه می کشند و منفعل می شوند. بی تحرکی (شناور غیرفعال با حرکات جزئی لازم برای نگه داشتن سر در بالای آب) به عنوان عدم تداوم در رفتار هدایت شده فرار، ناامیدی، خلق منفی و رفتارهای شبه افسردگی تعبیر می شود.
FST اغلب برای ارزیابی انعطاف‌پذیری استفاده می‌شود، زیرا SD بی‌حرکتی را در این آزمایش در حیوانات حساس افزایش می‌دهد اما در حیوانات انعطاف‌پذیر نه.
مشابه FST، تست تعلیق دم (TST) بی حرکتی را اندازه گیری می کند، که در نظر گرفته می شود که نشان دهنده ناامیدی و رفتارهای شبه افسردگی است. جوندگان برای چند دقیقه به شکلی غیرقابل کنترل از دم آویزان می شوند و پس از حرکات اولیه گریز، حالت بی حرکتی پیدا می کنند.
اثرات قرار گرفتن در معرض SD در TST نامشخص است، و پیشنهاد شده است که این پارادایم استراتژی مقابله با استرس را که از آن رفتارهای افسردگی مانند استنباط می شود، مدل می کند. افزایش بی‌حرکتی در حیواناتی مشاهده می‌شود که در یک بستر محدود و محیط لانه‌سازی پرورش می‌یابند، که باعث مراقبت نامنظم مادر و استرس اجتماعی می‌شود.
به طور مشابه، قرار گرفتن در معرض استرس مزمن خفیف (CMS) نشان داده شده است که بی حرکتی را در حیوانات حساس به آنهدونیا افزایش می دهد. با این حال، گروه ما اخیراً کاهش بی‌حرکتی را پس از قرار گرفتن در معرض IRSD مشاهده کرده است، که می‌تواند به عنوان واکنش‌پذیری افزایش یافته موش‌های شکست‌خورده به وضعیت استرس غیرقابل اجتناب متوسطی که TST نشان‌دهنده آن است تعبیر شود.
آنهدونیا یا علائم شبه افسردگی نیز اغلب با اندازه گیری مصرف ساکارز ارزیابی می شود. در طول تمرین، پس از چند ساعت محرومیت از غذا و آب، یک بطری حاوی محلول ساکارز در قفس خانه در دسترس قرار می گیرد.
مصرف ساکارز در فواصل مختلف در طول قرار گرفتن در معرض استرس اندازه گیری می شود و در حیوانات آسیب پذیر اما نه انعطاف پذیر کاهش می یابد.
آزمایش اسپلش شامل اسپری کردن محلول ساکارز 10 درصد روی پوشش پشتی جوندگان برای تحریک رفتار نظافت است. افزایش تأخیر نظافت و کاهش زمان و/یا دفعات نظافت به عنوان رفتاری شبه افسردگی تعبیر می شود. این آزمون همچنین برای ارزیابی تاب آوری در برابر پیامدهای استرس SD استفاده شده است.
در تست تعامل اجتماعی، حیوانات در دو آزمایش (2.5-10 دقیقه)، در غیاب (بدون هدف) و حضور (هدف) یک حیوان هم‌نوع موجود در قفس پلکسی سوراخ‌دار در یک میدان باز قرار می‌گیرند تا اجازه داده شود.
برای تعامل اجتماعی ضمن جلوگیری از رویارویی، اجتناب اجتماعی زمانی در نظر گرفته می شود که حیوان آزمایشی زمان کمتری را در منطقه ای که بلافاصله اطراف محوطه حاوی حریف (منطقه تعامل) و زمان بیشتری را در گوشه های میدان باز سپری می کند.
اجتناب اجتماعی با رفتارهای شبه افسردگی مرتبط است و اغلب پس از قرار گرفتن در معرض SD در حیوانات حساس اما نه در حیوانات تاب‌آور مشاهده می‌شود.
تست تغذیه سرکوب شده جدید مبتنی بر ترس ذاتی جوندگان از تازگی و مهار رفتار تغذیه در هنگام قرار گرفتن در معرض یک محیط جدید است.
دسترسی حیوانات به غذا برای 12-24 ساعت محدود شده است. حیوانات را در گوشه ای از جعبه حاوی یک گلوله غذا قرار می دهند و تأخیر شروع غذا خوردن را ثبت می کنند. بلافاصله پس از این، حیوانات را در قفس خانگی خود قرار می دهند و مقدار غذای مصرف شده در 5 دقیقه اندازه گیری می شود.
این تست رفتارهای مرتبط با افسردگی و اضطراب را تشخیص می‌دهد، زیرا یک تعارض بین محیط اضطراب‌زا و رفتار ناشی از گرسنگی ظاهر می‌شود.
ماز بعلاوه مرتفع (EPM) یکی از پرکاربردترین پارادایم ها برای اندازه گیری اضطراب در جوندگان است. این آزمایش بر اساس بیزاری طبیعی جوندگان نسبت به نواحی مرتفع و رفتار اکتشافی است که آنها در محیط های جدید از خود نشان می دهند.
این دستگاه که حدود 50 سانتی متر از سطح کف بالاتر است، از دو بازوی باز و دو بازوی بسته تشکیل شده است و محل اتصال چهار بازو یک سکوی مرکزی را تشکیل می دهد. آزمودنی ها روی سکوی مرکزی قرار می گیرند و به مدت 5 دقیقه اجازه کاوش در پیچ و خم داده می شود.
کل زمان صرف شده در بازوها و تعداد ورود به بازوهای باز و بسته، و درصد زمان و ورود به بازوهای باز اندازه گیری می شود. سطح اضطراب زمانی کمتر در نظر گرفته می شود که اندازه گیری ها در بازوهای باز بیشتر و در بازوهای بسته کمتر باشد و بالعکس. موش هایی که در معرض SD مزمن قرار می گیرند سطوح اضطراب بالاتری را در این الگو نشان می دهند.
EPM همچنین اغلب در مطالعات تاب آوری به اثرات استرس اجتماعی بر اضطراب استفاده می شود. در یک مطالعه اخیر در آزمایشگاه ما، مشاهده کردیم که موش هایی که در برابر اثرات استرس بر پاداش کوکائین انعطاف پذیر بودند، زمان کمتری را در آغوش باز سپری کردند.
در آزمایش میدان باز/اکتشاف، حیوان برای چند دقیقه در یک میدان باز قرار می‌گیرد و فعالیت حرکتی آن با اندازه‌گیری مسافت طی شده و سرعت ارزیابی می‌شود. کاهش این اقدامات نشان دهنده اضطراب است.
گاهی اوقات میدان باز به یک مرکز و یک منطقه اطراف تقسیم می شود که thigmotaxis نشان دهنده اضطراب است. جدایی مادر زمان ماندن موش ها در مرکز میدان باز را کاهش می دهد. SD باعث ایجاد نقص در اکتشاف می شود که در حیوانات انعطاف پذیر مشاهده نمی شود.
آزمون تخته سوراخ برای ارزیابی رفتارهای مرتبط با اضطراب و تازگی جوندگان استفاده می شود. این آزمایش در یک جعبه مربع با سوراخ های مساوی در کف انجام می شود. حیوان در گوشه ای از جعبه قرار می گیرد و اجازه می دهد تا برای چند دقیقه آزادانه دستگاه را بررسی کند.
فرو بردن سر نشان دهنده تمایلات اکتشافی است که از فعالیت حرکتی عمومی متمایز است. بنابراین، تأخیر انجام اولین هد دیپ و فراوانی شیب ها ثبت می شود. قرار گرفتن در معرض استرس، رفتارهای مرتبط با اضطراب را در آزمایش تخته سوراخ در موش‌ها و موش‌ها افزایش می‌دهد. ما در آزمایشگاه خود مشاهده کرده‌ایم که موش‌هایی با جستجوی کم تازگی نسبت به اثرات SD بر پاداش کوکائین انعطاف‌پذیر هستند.
