کوچینگ زندگی چیست؟
دکتر مرضیه نزاکت الحسینی
از شورای نویسندگان خانه تاب آوری
در یادداشت گذشته، تعاریف کوچینگ زندگی و کوچینگ کسب و کار را ارئه کردیم. در این یادداشت از میان انواع مختلف کوچینگ زندگی، به معرفی کوچینگ حرفه ای[1]، کوچینگ فرزندپروزی[2]، کوچینگ توسعه ی فردی[3]، و کوچینگ بازپروری[4] می پردازیم. از آنجایی که هدف از کوچینگ زندگی بهبود کیفیت ابعاد مختلف زندگی افراد است، باید در نظر داشته باشیم که انواع مختلف کوچینگ زندگی در عین مستقل بودن دارای شباهتهای زیادی هم هستند.
کوچینگ حرفه ای: معمولاً مُراجعانی که به کوچ حرفه ای مراجعه می کنند کسانی هستند که درگیر بازار کار مُدرن امروزی شده اند، قصد پیدا کردن شغل جدیدی دارند، می خواهند در شغل خود ارتقاء پیدا کنند، و یا به طور کامل قصد تغییر زمینه ی شغلی خود را دارند. کوچ های حرفه ای نباید لزوماً در زمینه ی حرفه ای مُراجع سررشته داشته باشند، و فقط باید بتوانند به فرد کمک کنند قدرت پیدا کردن شغل جدید و یا تغییر شغل کنونی به شغل مورد علاقه اش را در خود پیدا کند. در جلسات کوچینگ حرفه ای، کوچ توانمندی ها، استعدادها، و اهداف مُراجع را تعیین می کند. نیازها و علایق او را بررسی میکند. به او کمک می کند به موانعی که در محیط کارش وجود دارند غلبه کند. به مُراجع کمک می کند برای دستیابی به رضایت شغلی یک برنامه ی عملیاتی طراحی کند. به او در تصمیم گیریهای مهم شغلی اش کمک می کند. برای یافتن شغل جدید به او در شبکه سازی کمک می کند. در یافتن شغل، آماده شدن برای مصاحبه شغلی، و بررسی انتخاب های مختلف شغلی او را یاری می دهد.
کوچینگ فرزندپروزی: والدین معمولاً با چالش های فراوانی در زمینه ی فرزندپروری مواجه هستند، و خواسته اصلی شان برقرار رابطه ای متقابل همراه با عواطف و احساسات با فرزندان خود است. در واقع، نقش کوچِ فرزندپروری این است که به والدینی که در تربیت فرزند دچار چالش و بحران شده اند کمک کند تا بتوانند راههای موثر فرزندپروری را بیاموزند، چالشهای خود را بشناسند، برای حل کردن آنها دست به اقدام بزنند و از چالشها عبور کنند. کوچینگ فرزندپروزی موفق باید منجر به رابطه قوی بین والدین و فرزندان و همچنین برقراری ارتباطی صمیمی، صادقانه و همراه با عشق شود. مسائلی که معمولاً در کوچینگ فرزندپروری مطرح می شوند می توانند شامل این موارد باشند: چالشهای نگهداری از نوزاد اول خانواده، بدخلقی کودکان، از پوشک گرفتن کودک، عصبانیت و پرخاشگری نوجوانان، بد غذا بودن کودکان، مسائل جنسی و دوران بلوغ، افسردگی و یا میل به خودکشی در نوجوانان، میل به مواد مخدر و نوشیدنی های الکلی، و فراهم آوردن محیط مناسب برای رشد فرزندان.
کوچینگ توسعه فردی: افرادی که به کوچ توسعه فردی مراجعه می کنند معتقدند زندگی بسیار ارزشمند است و میخواهند از نهایت توانایی هایشان استفاده کنند. کوچینگ توسعه ی فردی موضوعات متفاوتی مانند افزایش شادی، عشق، ثروت، و به طور کلی لذت زندگی کردن را دربرمی گیرد. نکته مهم این است که افراد خودشان قابلیت رسیدن به این چیزها را دارند و وظیفه کوچ این است که به آنها کمک کند این قابلیت ها را در خود پیدا کنند. معمولاً این موضوعات جلسات کوچینگ توسعه فردی مطرح می شوند: روابط فردی، دوست داشتن خود، یافتن خود واقعی، ایجاد ذهنیت مثبت، بالا رفتن لذت و اشتیاق، بالا رفتن اعتماد به نفس، کاهش استرس و اضطراب، و خود انگیزه دهی.
کوچینگ بازپروری: کوچ هایی که در زمینه بازپروری کار می کنند، با افرادی سر و کار دارند که در حال ترک انواع مختلف اعتیاد (مواد، نوشیدنی های الکلی، روابط جنسی، و قمار) هستند. اعتیاد می تواند همه جوانب زندگی افراد را تحت تأثیر قرار دهد، بنابراین مواردی که کوچ بازپروری با آنها روبرو می شود بسیار متنوع و متفاوت هستند. البته باید به این نکته توجه کنیم که نقش کوچ بازپروری با مشاور اعتیاد متفاوت است. کوچ بازپروری به زندگی فرد بعد از ترک اعتیاد رسیدگی می کند، مثلاً به او کمک می کند برای زندگی فردی و شغلی اش هدف گذاری کند. زندگی پس از اعتیاد پستی و بلندیهای فراوانی دارد. بنابراین، وظیفهی کوچ این است که به طور مداوم به فرد یادآوری کند که چرا ترک کرده است و ابزارهایی در اختیار او قرار دهد که بتواند در زندگی جدیدش از آنها استفاده کند. این ابزارها می توانند شامل این موارد باشند: مدیریت زمان، هدف گذاری، کاهش استرس، مدیریت خشم، ارتباط موثر، تصمیمات شغلی، فرآیند درخواست شغل، بالا بردن درآمد، افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس، داشتن سبک زندگی سالم، تعادل بین شغل و زندگی شخصی، و حتی شبکه سازی.
در این یادداشت به معرفی چهار نوع کوچینگ زندگی پرداختیم. در یادداشت بعدی به چند نوع کوچینگ کسب و کار و تعاریف آنها خواهیم پرداخت.
[1] Career coaching
[2] Parent coaching
[3] Personal development coaching
[4] Recovery coaching