شرح وظایف مددکار در مراکز نگهداری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست

شرح وظایف مددکار اجتماعی در مراکز شبانه روزی در حوزه کودکان بی سرپرست و بدسرپرست

مقدمه:
مددکار اجتماعی شاغل در مراکز شبانه روزی با حوزه فعالیت کودکان بی سرپرست و بدسرپرست و آسیب دیده اجتماعی ۱۲-۷ سال ،وظایفی را برعهده دارد که در ۴حیطه انجام میگیرد.تحت عنوان فعالیت های اجتماعی،بهداشتی،آموزشی،روانشناسی.که هر کدام از این حیطه فعالیت ها یک پرونده مخصوص به خود را دارد که مددکار وظیفه پیگیری آن را دارد. مددکار شاغل در مراکزشبانه روزی با اداره بهزیستی و دفتر شبه خانواده ارتباط دارد و وظایفش را تحت نظارت این دفتر انجام می دهد.دراین مراکز در دو گروه سنی ۱۲-۷سال و ۱۲ سال به بالا برساس حوزه فعالیت فرزندان مورد پذیرش قرار میگیرند.فرزندان ۷سال را از شیرخواگاه و ۷سال به بالا را از دیگر مراکز شبانه روزی .در اینجا به اختصار به شرح وظایف مددکار دراین مراکز اشاره می گردد.

در مراکز شبانه روزی برای هر فرزند که نگهداری می گردد پرونده های مشخصی تدوین می گردد، تحت عنوان:
۱)پرونده اجتماعی
۲) پرونده تحصیلی
۳) پرونده روانشناسی
۴) پرونده بهداشتی

*پرونده ی اجتماعی مهم ترین بخش کار مددکاراجتماعی را به نمایش می گذارد.
در هنگام پذیرش فرزند برای مرکز شبانه روزی باید پرونده ها به دقت بررسی شوند،و همچنین مدارک همراه فرزند در صورت دارا بودن از قبیل:
شناسنامه،دفترچه بیمه،دفترچه حساب پس انداز،کارت اعتباری ، دریافت گردد و سپس فرم مربوط به پذیرش امضا گردد.

*گزارش هایی که مددکار اجتماعی در پرونده اجتماعی برای فرزندان ثبت می کند انواع مختلفی دارد:
۱)گزارش خلاصه وضعیت فرزند: هر ۴ ماه یکبار نوشته میشود.بعد از گذشت ۴ماه از پذیرش فرزند،گزارش خلاصه وضعیت وی توسط مددکار نوشته می شود.در خلاصه وضعیت فرزند گزارشی کامل در طی این ۴ ماه از وی نوشته می گردد شامل خلاصه ای از وضعیت خانوادگی کودک براساس آخرین تحقیقات انجام شده و…
۲)گزارش طرح مراقبت و تشکیل تیم تخصصی:
این گزارش هر ۶ ماه یکبار انجام میگیرد.اگر فرزند جدیدی مورد پذیرش قرار میگیرد یک ماه بعد از انتقال وی به موسسه جلسه تیم تخصصی با شرکت اعضا از جمله: مدیر،مددکار اجتماعی،روانشناس،مربی تشکیل می گردد و برای ۶ ماه آینده فرزند برنامه ریزی می گردد.و صورت جلسه کار تیمی به اداره بهزیستی ارسال می گردد.
*منظور از شماره جلسه در فرم طرح مراقبت تعداد جلسات برگزار شده می باشد.
*اگراولین طرح مراقبت فرزند می باشد در فرم کلمه مرور را خط زده و تدوین را انتخاب می کنیم.
*منظور از تاریخ پذیرش در فرم مربوطه،تاریخی است که دادگاه حکم پذیرش داده است،نه تاریخی که فرزند مورد پذیرش موسسه واقع شده است.
*در قسمت خلاصه وضعیت عمومی سعی برآن است تا به نکات مهم توجه گردد از جمله علت پذیرش،مدت زمان پذیرش،شرایط پدر و مادر و خانواده و جده ی پدری و مادری طبق آخرین آمار کسب شده همچنین به شرایط روحی ،جسمی،میزان وابستگی فرزند به خانواده و ملاقات ها و شرایط بهداشتی،تحصیلی توجه گردد.
*برای یافتن علت پذیرش فرزند باید به فرم مورد نظر اولیه رجوع کنید نه اکتفا به گزارشات مددکاران سابق پرونده.
*در تیم مراقبت ۶ ماهه در قسمت راهکار مددکار باید ۶ ماهه آینده فرزند را در نظر بگیرد.و یک برنامه جامع و کامل با نظر تیم تخصصی ارائه دهد، در اینجا برنامه هایی همچون،
۱)آزمایشات مختلف و روتین
۲)اوقات فراغت فرزند
۳)برنامه ملاقات ها و تماس های تلفنی فرزند
۴)ثبت نام در پایه تحصیلی و تهیه لوازم مربوط به مدرسه …
۵)برنامه ریزی جهت آموزش فرزند در غالب کلاس های تقویتی و آموزشی …

*در صورتی که یکی از فرزندان موسسه شرایطی را برای فرزندخواندگی و یا امین موقت داشته باشد باید یک تیم مراقبت فوق العاده تشکیل داده و در آن همه اعضا رای خود را اعلام کنند.

این دو گزارش از مهم ترین گزارشات پرونده اجتماعی هستند.از دیگر فعالیت هایی که زیر مجموعه فعالیت اجتماعی برای فرزندان می باشد،برنامه ملاقات و تماس تلفنی فرزندان می باشد.

ملاقات:
-ملاقات ها هر ماه برگزار می شود،و گزارش آن در پرونده درج می گردد.
*اگر فرزندی خواهر و یا برادری در دیگر موسسات شبانه روزی داشته باشد طی هماهنگی با مددکار آن موسسه ملاقات برقرار می گردد.
*اگر والدین فرزند در زندان تحمل کیفر می نمایند طی هماهنگی با سازمان بهزیستی و دریافت مجوز و همچنین هماهنگی با مددکار زندان در صورتی که این ملاقات برای فرزند اثرات سویی نداشته باشد انجام میگیرد.
– تماس تلفنی فرزندان هر ماه با توجه به صلاح دید و بررسی شرایط کودک انجام میگیرد.
* اغلب فرزندانی که دارای یکی از والدین یا هر دو و یا جده ی پدری و مادری هستند می توانند با آنها تماس تلفنی داشته باشند.
*برخی از حامیان فرزندان نیز می توانند بنابر شرایط خاص فرزند با وی، تماس تلفنی داشته باشد.

-مرخصی فرزندان:
برخی از فرزندان دارای جده مادری و پدری هستند، که به دلایلی شرایط نگهداری فرزند را نداشته اند بنابراین می توانند با حکم دادگستری و صلاح دید قاضی فرزند را برای مدت زمان محدود به مرخصی ببرند.
*قبل از فرستادن فرزند به مرخصی باید یک بازدید مددکاری از منزل مربوطه انجام شود .
*در برخی مواقع خانواده فرزند برای مرخصی فرزند اقدام کرده و حکم دادگستری نیز دارد اما صلاح دید مددکار و مسئول موسسه براین است که این عمل انجام نشود،زیرا در برخی مواقع خانواده فرزند باعث آشفتگی و تشویش خاطر فرزند می شوند،که در این موارد طی گزارشی از جانب روانشناس موسسه این امر تایید گردد و یا خانواده شرایط مناسب برای حضور فرزند در خانه را ندارد برای مثال،مادر بزرگی که ازدواج مجدد داشته و همسرش نیز پسرانی دارد که ممکن است برای فرزند آسیب زا باشند در این شرایط می توان اجازه مرخصی به خانواده را نداد واگر از سوی قاضی احضار گردید طی گزارشی جامع و کامل به همراه ادله برای قاضی دلایل عدم موافقت را شرح داد.

-برخی دیگر از فعالیت های مددکار اجتماعی که در پرونده اجتماعی فرزند قرار میگیرد از قبیل:
افتتاح حساب پس انداز برای فرزندان: برای افتتاح حساب فرزندان در اغلب مواقع باید این امر را فردی که تحت عنوان قیم فرزندان میباشد انجام دهد.

نگارش گزارش های جامع از وضعیت خاص فرزند:
*برخی مواقع شرایط اضطراری برای یکی از فرزندان پیش می آید که باید یک گزارش جامع و کامل از وضعیت فرزند به اداره ارائه دهید.از جمله : ترخیص.
پیگیری وضعیت امین موقت و یا فرزند خواندگی برحسب شرایط سازمان.
*در خصوص امین موقت فرزندان مددکار باید پیگیر وضعیت خانوادگی فرزند باشد،و اینکه چه مدتی است که از والدین فرزند و یا قیم وی پیگیری صورت نگرفته است و یا اگر والدین فرزند در زندان می باشند پیگیر جرم و مدت حبس آنها باشد که اگر شرایط اش وجود داشت مشخصات فرزند را برای لیست امین موقت ارسال کند.
*برخی از فرزندان به دلایل متعدد فاقد شناسنامه میباشند که پیگیری جهت صدور شناسنامه برای آنها از وظایف مددکار می باشد.که طی هماهنگی با اداره ثبت احوال منطقه مربوطه انجام می گردد.
*برخی از فرزندان هم فاقد دفترچه بیمه درمانی میباشند که می توان جهت دریافت بیمه مانند دفترچه بیمه سلامت برای آنها اقدام کرد .

*لیست آماریارانه ماهیانه مرکز هر ماه باید به همراه نامه و۳کپی از پروانه فعالیت مرکز ضمیمه گردد و برای بهزیستی ارسال گردد.
*ماهیانه باید لیست اسامی پرسنل و فرزندان موسسه به اداره ارسال گردد.
-یکی دیگر از وظایف مددکار در موسسه تهیه برنامه عملکرد مرکز هر ۳ ماه می باشد.کلیه برنامه های تفریحی،آموزشی،فرهنگی و … باید به همراه عکس درج گردد و به اداره ارسال گردد.

پرونده تحصیلی:
از جمله وظایف مددکار موسسه در حیطه تحصیلی فرزندان شامل موارد ذیل میباشد:
۱)پیگیری وضعیت ثبت نام فرزند در پایه تحصیلی مربوطه.
-تهیه لوازم مربوطه به مدرسه از جمله: روپوش مدرسه،کتاب،لوازم التحریرو…
۲)گاهی اوقات ممکن است فرزندی که پذیرش می شود واکسیناسیونش تکمیل نباشد مددکار موسسه باید با مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی ابتدا واکسیناسیون را تکمیل کرده و سپس برای ثبت نام فرزند در پایه اول ابتدایی اقدام نماید.
۳)مددکار رابط بین مدرسه و موسسه است و باید پیگیر روند تحصیلی فرزندان باشد .پیشنهاد می گردد که برای پیگیری وضعیت تحصیلی فرزند به علت اینکه درروحیه فرزند تاثیر منفی ایجاد نگردد یک فرد مشخص به مدرسه مراجعه نماید.
۴)در پرونده تحصیلی مددکار باید یک گزارش ماهیانه از وضعیت تحصیلی فرزند در پرونده درج کند.و کارنامه هر ترم فرزند را نیز در پرونده ثبت کند.
*اگر فرزند در مراکز آموزشی از قبیل کلاس زبان شرکت دارد عملکرد و کارنامه آن را هم در پرونده درج نماید.
۵)موسسه موظف است برای فرزندان کلاس های آموزشی جهت تقویت پایه تحصیلی،کلاس های هنری ، ورزشی و… برگزار کند.

پرونده روانشناسی:
-در موسسات حضور یک روانشناس ضروری است.برخی موسسات از روانپزشک و مشاور و همچنین روانشناس کودک نیز استفاده می کنند.
روانشناس موظف است با برگزاری کلاس های درمانی برای فرزندان گزارش آن را در پرونده درج نماید.در برخی از کلاس های درمانی که به صورت بازی درمانی ایجاد می شود حضور فردی که فرزندان با آن فرد احساس صمیمیت دارند به روند درمان کمک میکند که مددکار این کار را انجام می دهد.

پرونده بهداشتی:
*در خصوص بهداشت فرزندان یک فرمی وجود دارد که در آن مربی موسسه با حضور مددکار اجتماعی کلیه وضعیت ظاهری فرزند از جمله: وضعیت لباس و تمییزی،بهداشت مو و ناخن، چک می شود این فرم باید هر دو هفته یکبار تکمیل گردد.
*در خصوص وضعیت بهداشت دهان و دندان فرزندان نیز باید با مراجعه به دندانپزشک و تکمیل فرم مربوطه و درج آن در پرونده اقدام گردد.
*برخی از فرزندان به سبب مشکلات خانوادگی ،روحی،روانی به مراجعه به روانپزشک نیازمند هستند.که باید تحت نظر پزشک معالج قرار گیرند.برخی از فرزندان نیز دچار بیش فعالی میباشند که با نظر پزشک معالج برای آنها ریتالین تجویز می گردد .
موارد گفته شده به اختصار شرح وظایف مددکار اجتماعی شاغل در مراکز شبانه روزی بوده امید است که مورد راهنمایی عزیزان قرار گرفته باشد.

گردآورنده
عاطفه کرد