مددکاری اجتماعی یک رشته یاورانه و انسان دوستانه است که دانش آموختگان این رشته در مقاطع گوناگون تحصیلی کار شناسی، کار شناسی ارشد و دکتری دانش و فن پیچیده انجام خدمات تخصصی مددکاری اجتماعی را می آموزند.
مددکاران اجتماعی در سطوح گوناگون سلامت و آسیب های روانی- اجتماعی ، به انجام فعالیت هایی چون مشاوره و مداخله های روانی اجتماعی ، درمان و توانبخشی روانی-اجتماعی افراد، جوامع و گروه های گوناگون جامعه می پردازند.
بنا بر تعریف فدراسیون بین المللی مددکاران اجتماعی ، حرفه مددکاری اجتماعی از طریق تغییر اجتماعی و حل مشکل در روابط انسانی و توانمندسازی افراد ، و نیز ارتقا رفاه و بهزیستی آنها تعریف می شود.در حقیقت حرفه ای است مبتنی بر دانش ، اصول ، ارزشها، مهارتها و روشها که هدف ازآن کمک به افراد، گروهها وجامعه است تا بتوانند باتکیه بر توانائیها واستفاده از منابع موجود برای حل مشکل یا رفع نیاز خود اقدام کنند.
از طرفی بروز تغییرات ساختاری در جوامع از ابعاد گوناگون فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی منجر به پدیدار شدن مسائل و مشکلات متعددی شده است که در برخی موارد بر زندگی افراد ، خانواده ها و اجتماعات تأثیرات نامطلوبی می گذارد.
در تمام کشورهای دنیا متخصصانی که جهت رسیدگی به این چالش ها در جهت پیشگیری ، درمان و توانبخشی همت گمارده اند؛ مددکاران اجتماعی هستند.این در حالی است که برغم گذشت بیش از نیم قرن از راه اندازی مددکاری اجتماعی در ایران ، هنوز این حرفه جایگاه واقعی خودش را بدست نیاورده است .
عوامل مختلفی در عدم توسعه این حرفه را می توان ذکر کرد ؛ فقدان سازمان مددکاری اجتماعی در ایران ، کمبود منابع و تالیفات مدون دانشگاهی ، عدم شناخت کافی عموم از این رشته تحصیلی و…. اما یک عامل دیگر که اخیرا به عوامل مذکور اضافه شده است ، گسترش ناموزون رشته تحصیلی مددکاری اجتماعی در برخی از دانشگاهها همچون دانشگاههای علمی کاربردی می باشد.
توسعه کیفی و کمی مددکاری اجتماعی در کشور آرزوی دیرینه هر مددکار اجتماعی می باشد به شرطی که کیفت قربانی کمیت نگردد. دلیل بر اینکه مددکاری اجتماعی حرفه ای کاملا تخصصی است که فارغ التحصیلان آن با پیچیده ترین مشکلات و آسیب های اجتماعی سرکار خواهند داشت و کار با اقشار آسیب پذیر جامعه ، مستلزم داشتن استعداد و شایستگی های جسمی و روحی بوده و دانشجویان بایستی اصول ، مهارتها و دانش تخصصی مددکاری اجتماعی و نیز دوره های کارورزی مربوطه را زیر نظر اساتید مجرب و مختص رشته تحصیلی مددکاری اجتماعی آموزش ببینند.
در برخی مراکز دانشگاههای جامع علمی کاربردی، متاسفانه شرایط به گونه ای دیگر بوده و جذب دانشجو بدون در نظر گرفتن بستر مناسب واساتید متخصص مددکاری و به شکل فزاینده و غیر کیفی صورت می گیرد ، و بدیهی است استفاده از اساتید رشته های دیگر ، فاقد توجیه علمی و حرفه ای بوده ، و نوعی بی اعتنایی به کلیت علم و حرفه ای بودن این رشته تحصیلی تلقی می گردد. و علاوه بر آن ، نحوه پذیرش دانشجو و پودمانی بودن این رشته عملا راه را برای ورود افراد ناکارآمد ، به جامعه مددکاری کشور هموار خواهد ساخت.
امین موحدی – مددکار اجتماعی
منبع: خبرگزاری جمهوری اسلامی-ایرنا